Weidemolens: ze horen gewoon in ons landschap
Alle moderne, technische vernuft kan niet op tegen de charme van een historische, ambachtelijk gemaakte molen. Daar waren we het al snel over eens met de initiatiefnemer van de molenprojecten, Stefan Witteman, opgegroeid in de grote Neckermolen. Met Stefan, vakman in traditioneel smeed- en timmerwerk, raakten we in gesprek in 2010, toen ons bestuur probeerde een beeldbepalende stolpboerderij voor ons dorp te behouden. Stefan bleek een medestander en zijn enthousiasme werkte zo aanstekelijk, dat we besloten om samen - met hem als projectleider - te proberen een aantal weidemolens terug te brengen op de plaats waar ze ooit stonden, in het gebied tussen Jisperdijk en Kanaaldijk.
Maar daar is geld voor nodig. Voor de herbouw, maar ook voor deskundig onderhoud: hoewel het werk grotendeels door vrijwilligers wordt gedaan, moet er wel materiaal worden gekocht. En bij houten molens is natuurlijk ook een (brand)verzekering nodig. Eén molen is al klaar, een tweede zit in de planning. Doet u ook mee?
Eerste Molen
De eerste molen die in bezit van de Stichting kwam, werd in 2010 met steun van het VSB-fonds neergezet op de fundamenten van eenzelfde exemplaar (gevonden met behulp van antieke kaarten) ten noorden van Neck, op het land van de voormalige geitenboerderij. De molen heeft een vlucht van vijf meter (dat wil zeggen de lengte of breedte van het wiekenkruis. Het bouwwerk is op originele wijze gebouwd, grotendeels van eikenhout; bepaalde delen van 'het gaande werk' zijn van een andere houtsoort. De molen is voorzien van zeilen om met bepaalde winden te kunnen zwichten en hij bemaalt maar liefst 4 hectare weideland. Op de foto wordt het bovenste deel geplaatst door v.l.n.r. molenbouwer Rem, Stefan Witteman, Witteman senior en Stichtingsvoorzitter Kwantes.
De bouw kreeg veel aandacht, ook van de pers.
Tweede molen
Het eerste project liep als een zonnetje en smaakt meteen naar meer. Daarom werden direct na het gereedkomen plannen gemaakt voor herbouw van een tweede molen, kleiner (een vlucht van 3,5 meter), en wederom ambachtelijk gebouwd op de grondvesten van zijn voorganger.
Dit molentje wordt gebouwd als het zogenaamde ‘verbeterde type’; dit houdt in dat het een stormbeveiliging krijgt door middel van een klapstaart met veer. (Klik op de tekening om te vergroten.) De molen komt in tegenstelling tot een originele staartmolen op een betonnen put te staan en pompt het water door middel van een spil en waaier van de molensloot in de boezem.
Met de eigenaar van het land hebben we al een erfpachtovereenkomst afgesloten, maar de financiering is helaas nog niet rond…
Overzicht weidemolens Wormer- en Jisperveld
Dat er veel aandacht is voor de Weidemolens, blijkt onder meer uit het boek "Weidemolens in Noord-Holland, van hout en van staal", dat begin 2013 uit kwam. Voor deze uitgave zijn alle weidemolentjes in ons gebied geïnventariseerd; in het Wormer- en Jisperveld waren dat er heel wat, zoals op onderstaande kaart te zien is (klik er op om te vergroten).
De volledige database is hier te raadplegen.